Vorige week stond ik bij Jeannet uit de Staatsliedenbuurt in de woonkamer, en ze wees naar een bruine vlek in de hoek van het plafond. “Volgens mij komt dat van de schoorsteen,” zei ze. “Maar ik weet niet of het echt erg is.” Nou, dat bleek het wel te zijn. Wat begon als een klein vochtplekje, had al drie maanden schimmel achter het behang veroorzaakt. En dat is precies waarom ik deze blog schrijf, niet om je bang te maken, maar om je te helpen herkennen wanneer je schoorsteen écht aandacht nodig heeft.
Want laten we eerlijk zijn: een schoorsteen staat er gewoon. Totdat ie lekt. En dan heb je opeens een probleem dat niet alleen je dak, maar ook je gezondheid kan raken.
Waarom je schoorsteen stiller kapotgaat dan je denkt
Hier in Zutphen zie ik het vaak: huizen uit de jaren ’60 en ’70 in De Hoven of Stokebrand waar de oorspronkelijke schoorsteen nog staat. Die dingen zijn nu 50-60 jaar oud. En weet je wat het probleem is? Ze laten het niet horen als ze kapotgaan.
Een schoorsteen heeft geen piepende scharnieren of ratelende delen. Hij brokkelt gewoon stilletjes af. Het voegwerk tussen de stenen wordt poreus door vorst en regen. Het lood rond de basis krijgt haartjesscheuren die je vanaf de grond niet ziet. En ondertussen sijpelt er bij elke regenbui een beetje water naar binnen.
Tegen de tijd dat je het ziet, die vochtvlek op zolder, of erger, in je slaapkamer, is de schade vaak al behoorlijk. En dat is waar de gezondheidsrisico’s beginnen. Schimmel groeit namelijk prima in vochtig metselwerk, ook als je het niet direct ziet.
De signalen die je niet moet negeren
Dus wanneer is schoorsteen renovatie Zutphen echt noodzakelijk? Ik maak onderscheid tussen drie scenario’s:
Nu meteen (binnen 24 uur)
Sommige dingen kun je niet uitstellen. Als je losse stenen ziet, scheuren breder dan je pink, of als er tijdens het stoken rook je woonkamer inkomt, dan bel je vandaag nog. Niet morgen. Want een instortende schoorsteen kost je gemiddeld €5.000 tot €10.000 aan schade, plus het risico van koolmonoxidevergiftiging als de rookafvoer niet goed werkt.
Vorige maand nog had ik een klus bij de Sint-Walburgiskerk in de buurt, waar na storm Aiden een deel van een schoorsteenkap was losgekomen. Gelukkig ontdekt voor het naar beneden kwam, maar dat had anders kunnen aflopen.
Deze week nog (binnen 72 uur)
Zie je vochtplekken rond de schoorsteen? Ruik je een muffige geur op zolder? Dan heb je waarschijnlijk al een paar weken tot maanden waterinsijpeling. En water in je huis betekent schimmel, in 80% van de gevallen als je er langer dan twee weken mee wacht.
Jeannet had dat dus. We hebben het voegwerk volledig vernieuwd, het lood vervangen door moderne EPDM-afdichting, en het binnenwerk geïmpregneerd. Totale kosten: €2.800. Maar ze kon weer rustig slapen, wetende dat de schimmel weg was en niet meer terug zou komen.
Plannen voor dit voorjaar
Is het voegwerk wat verweerd maar nog intact? Zie je kleine scheurtjes in het lood maar geen actieve lekkage? Dan heb je tijd om het goed te plannen. April tot oktober is sowieso het beste seizoen voor schoorsteenwerk, het voegwerk droogt beter, en je betaalt vaak 20-30% minder dan in de winter wanneer iedereen met spoed belt.
Wat kost schoorsteen renovatie eigenlijk?
Ik word vaak gebeld met de vraag: “Wat gaat dit kosten?” En eerlijk gezegd, dat hangt echt af van wat er nodig is. Maar laat ik je een realistisch beeld geven voor Zutphen:
Basis voegwerk vernieuwen: €800 tot €1.500 voor een gemiddelde schoorsteen. Dit is puur het voegwerk vervangen, zonder verdere renovatie. Houdt gemiddeld 25-30 jaar mee als het goed gedaan wordt met flexibele voegmortel klasse II.
Complete buitenrenovatie: €2.500 tot €4.000 inclusief nieuwe afdichting rond de basis, impregneren tegen vocht, en eventueel een nieuwe schoorsteenkap. Dit is wat de meeste huizen in wijken als Waarden En Weerdslag nodig hebben na 30-40 jaar.
Volledige renovatie met kanaalvoering: €4.000 tot €6.000 wanneer ook het binnenwerk aangepakt moet worden. Dan plaatsen we vaak een RVS of keramische voering die de rookgasafvoer optimaliseert en nog eens 30-50 jaar meegaat.
Tussen haakjes, die WOZ-waarde van gemiddeld €334.000 hier in Zutphen? Een goed onderhouden schoorsteen draagt daar echt aan bij. Bij een verkoopinspectie is een lekkende schoorsteen vaak een onderhandelingspunt van €5.000 of meer.
De moderne aanpak versus ouderwets doormodderen
Ik zie nog wel eens dat mensen zelf met een zakje voegmortel uit de bouwmarkt aan de slag gaan. En kijk, ik snap het, je wilt geld besparen. Maar bij schoorstenen is dat echt riskant.
Wat je vanaf de grond niet ziet, is vaak het echte probleem. Vorige maand had ik een klus in De Enk waar de eigenaar zelf het voegwerk had gedaan. Zag er van buiten prima uit. Maar toen we met de endoscopische camera naar binnen keken, zagen we dat het binnenste metselwerk aan het afbrokkelen was. Resultaat: €4.500 aan extra werk omdat het probleem twee jaar was uitgesteld.
Moderne technieken maken het verschil:
- Camera-inspectie laat precies zien wat er binnen gebeurt (€150-€300, maar voorkomt duizenden euro’s aan verrassingen)
- EPDM-afdichting in plaats van traditioneel lood, gaat 30% langer mee en is flexibeler bij temperatuurwisselingen
- RVS kanaalvoeringen volgens NEN 6062 zorgen voor optimale trek en veilige rookgasafvoer
- Thermografische controle na renovatie bewijst dat alles dicht en geïsoleerd is
En dan is er nog de verzekering. Die dekt geen schade die ontstaat door zelfwerkzaamheden die niet volgens de regels zijn uitgevoerd. Bij professioneel werk krijg je minimaal 10 jaar garantie, dat is waarde die je bij verkoop kunt laten zien.
Wat oktober je leert over je schoorsteen
We zitten nu in oktober, en dat is eigenlijk het perfecte moment om je schoorsteen te laten checken. Waarom? Omdat je net het stookseizoen ingaat. Als er problemen zijn, merk je die nu, voordat de echte kou komt en je afhankelijk bent van je kachel of cv-ketel.
Vorige week nog, tijdens die herfststorm, kreeg ik vijf telefoontjes van mensen die opeens rookoverlast hadden. In drie gevallen was het een verstopte schoorsteenkap door bladeren en takjes. Simpel op te lossen. Maar bij twee anderen bleek de schoorsteenkap zo verroest dat ie vervangen moest worden.
Dus als je twijfelt of je schoorsteen nog goed is, plan dan nu een inspectie. Wij bieden gratis inspectie zonder voorrijkosten, en dan weet je tenminste waar je aan toe bent voordat de winter echt losbarst.
De gezondheidsrisico’s die niemand je vertelt
Hier wordt het serieus. Een lekkende schoorsteen is niet alleen een bouwkundig probleem, het is een gezondheidsprobleem.
Schimmel door vochtinsijpeling kan leiden tot:
- Luchtwegklachten en astma-aanvallen
- Chronische hoofdpijn en vermoeidheid
- Allergische reacties
- Bij kinderen en ouderen: verhoogd risico op infecties
En dan heb ik het nog niet eens over koolmonoxide. Een scheef getrokken schoorsteen of een verstopte rookgasafvoer kan leiden tot CO-ophoping in huis. Dat ruik je niet, dat zie je niet, maar het kan dodelijk zijn.
Vorig jaar nog hadden we een melding bij een gezin in de buurt van de Berkelpoort. Ze hadden last van hoofdpijn en misselijkheid, vooral ’s avonds. Bleek dat de schoorsteenvoering zo beschadigd was dat rookgassen in de spouwmuur trokken en via ventilatie de woonkamer inkwamen. Gelukkig op tijd ontdekt, maar het had veel erger kunnen aflopen.
Daarom: als je twijfelt, bel ons op 0575 201 897. Liever te vroeg dan te laat.
Subsidies en regelgeving die je moet kennen
Goed nieuws: veel schoorsteenonderhoud is vergunningvrij volgens het Bouwbesluit. Zolang je geen constructieve wijzigingen aanbrengt, kun je gewoon aan de slag. Wel moet het werk voldoen aan NEN 2757 voor de uitmondinghoogte (minimaal 0,5 meter boven de nok) en NEN 6062 voor brandveiligheid.
Directe subsidie voor schoorsteenrenovatie bestaat helaas niet. Maar als je het combineert met dakisolatie, kun je wel in aanmerking komen voor de ISDE-regeling, dan krijg je €16,25 per vierkante meter terug. Dus als je toch bezig bent, overweeg dan meteen je dak te isoleren.
Trouwens, voor monumentale panden in het centrum van Zutphen gelden soms aanvullende eisen. Dan moet je afstemmen met de gemeente over materialen en uitvoering. Wij hebben daar ervaring mee en kunnen je daarin begeleiden.
Waarom timing alles is
Ik zei het al: april tot oktober is ideaal voor schoorsteenwerk. Maar laat me uitleggen waarom dat echt uitmaakt.
Voegwerk heeft tijd nodig om te drogen en uit te harden. Bij vorst kan dat niet goed gebeuren, en dan krijg je scheuren zodra het weer dooit. In de zomer droogt het te snel, waardoor het niet sterk genoeg wordt. Lente en herfst zijn perfect, temperaturen tussen 10 en 20 graden, en genoeg luchtvochtigheid voor geleidelijke uitharding.
Plus, buiten het stookseizoen kunnen we rustiger werken. In januari en februari zijn we vaak bezig met spoedklussen, dan betaal je meer en heb je minder keuze in planning. Nu, in oktober, kunnen we nog rustig een afspraak inplannen voor november, voordat de echte winterkou begint.
En als je wacht tot er echt een probleem is? Dan betaal je gemiddeld 40-60% meer omdat het spoed is, materialen duurder zijn in de winter, en de schade ondertussen doorloopt. Preventief onderhoud is echt veel goedkoper.
Hoe wij het aanpakken in Zutphen
Elke schoorsteenrenovatie begint bij ons met een grondige inspectie. We komen langs, zonder voorrijkosten, en nemen de tijd om alles te bekijken. Van buiten checken we het voegwerk, het lood of de afdichting, en de schoorsteenkap. Van binnen gebruiken we een camera om de staat van het kanaal te beoordelen.
Dan krijg je een eerlijk advies. Soms is het simpel: beetje voegwerk bijwerken, €500 klaar. Soms is het complexer en adviseren we een gefaseerde aanpak. Eerst het urgente, dan later het preventieve. Je beslist altijd zelf wat je doet en wanneer.
Alle werk komt met 10 jaar garantie, en we gebruiken alleen materialen die voldoen aan de Nederlandse normen. Geen snelle oplossingen die over drie jaar alweer kapot zijn. Echt vakwerk dat decennia meegaat.
En na afloop? Dan krijg je een rapport met foto’s van voor en na, specificaties van de gebruikte materialen, en onderhoudsadviezen voor de komende jaren. Dat is handig voor jezelf, maar ook bij verkoop van je huis.
Wat je zelf kunt doen (en vooral niet moet doen)
Kijk, ik ben niet van het “laat alles maar aan de professional over.” Er zijn dingen die je zelf prima kunt checken:
- Een keer per jaar visueel controleren op losse stenen of scheuren
- Na storm even kijken of de schoorsteenkap nog goed vastzit
- Bladeren en takjes uit de kap halen (als je veilig bij kunt)
- In huis letten op vochtplekken of muffe geurtjes
Maar probeer alsjeblieft niet zelf:
- Voegwerk te vervangen zonder kennis van de juiste mortelsoorten
- Lood te repareren met kit of tape (dat houdt echt niet)
- Op het dak te klimmen zonder goede beveiliging
- Binnenin de schoorsteen te werken zonder training
Ik heb te vaak gezien dat goedbedoelde DIY-pogingen eindigen in veel duurdere reparaties. En dat is zonde van je tijd en geld.
Jouw schoorsteen verdient aandacht
Dus, terug naar waar we begonnen: wanneer is schoorsteenrenovatie echt nodig? Eigenlijk altijd eerder dan je denkt. Want tegen de tijd dat je het ziet, is het vaak al langer aan de gang.
Mijn advies na 15 jaar dakdekkerservaring in Zutphen? Laat je schoorsteen elke 5 jaar checken, of eerder als je twijfelt. Een simpele inspectie kost je niks bij ons, en kan je duizenden euro’s aan schade besparen. Plus, je slaapt gewoon beter als je weet dat alles veilig is.
Heb je vragen over jouw specifieke situatie? Bel ons gerust op 0575 201 897 voor gratis advies. Of we plannen een inspectie in, vrijblijvend en zonder voorrijkosten. Dan kijken we samen wat er nodig is, en maken we een plan dat bij jouw situatie en budget past.
Want een veilige, goed functionerende schoorsteen is niet alleen goed voor je huis, het is goed voor je gezondheid en gemoedsrust. En dat is onbetaalbaar.
